QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN “ĐỔI MỚI CÔNG TÁC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT GIAI ĐOẠN 2019 - 2021 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG”

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH LÂM ĐỒNG

Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19 tháng 6 năm 2015;

Căn cứ Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật ngày 20 tháng 6 năm 2012;

Căn cứ Quyết định số 705/QĐ-TTg ngày 25 tháng 5 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ về ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017-2021;

Xét đề nghị của Giám đốc Sở Tư pháp,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt kèm theo Quyết định này Đề án “Đổi mới công tác phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2019 - 2021 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng”.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.

Điều 3. Chánh Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND, UBND tỉnh, Giám đốc Sở Tư pháp, Thủ trưởng các sở, ban, ngành; Chủ tịch UBND các huyện, thành phố Đà Lạt, Bảo Lộc và các cơ quan, đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

ĐỀ ÁN

“ĐỔI MỚI CÔNG TÁC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT GIAI ĐOẠN 2019 - 2021 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG”
(Ban hành kèm theo Quyết định số 438/QĐ-UBND ngày 11 tháng 3 năm 2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng)

I. CĂN CỨ PHÁP LÝ VÀ SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

1. Thực trạng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật hiện nay

Xác định được công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật có vị trí đặc biệt quan trọng trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, trong những năm qua, các cấp, các ngành và địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã triển khai đồng bộ các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Những chuyển biến và hiệu quả của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thể hiện trên các mặt như: Tình hình vi phạm pháp luật ở địa phương được kiềm chế trên các lĩnh vực hình sự, dân sự, an toàn giao thông, tệ nạn xã hội... góp phần tích cực vào sự ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Qua triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã có những mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật có tính sáng tạo và hiệu quả cần được nhân rộng như: Câu lạc bộ “Tuổi trẻ phòng, chống tội phạm”; Câu lạc bộ “Nông dân với pháp luật”; “Phụ nữ với pháp luật”, các buổi phổ biến, giáo dục pháp luật qua “phiên tòa giả định” ở địa bàn cơ sở thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia,... Tuy nhiên, trước yêu cầu của quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong tỉnh còn một số tồn tại, hạn chế như:

- Công tác phối hợp giữa các cơ quan thành viên của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật chưa được thường xuyên và chặt chẽ; các thành viên Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật chưa xác định rõ vai trò trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; một số cơ quan, đơn vị triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật chưa đúng chương trình, kế hoạch và định kỳ chưa thực hiện chế độ báo cáo theo quy định.

- Việc huy động nguồn lực trong xã hội tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật còn hạn chế, chưa phát huy được sức mạnh của hệ thống chính trị, đặc biệt là các đoàn thể, hội quần chúng, hội nghề nghiệp, hiệp hội xã hội khác,...

- Sự phân nhóm đối tượng tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật chưa rõ ràng, cụ thể để có nội dung và hình thức tuyên truyền chưa thật sự phù hợp.

- Hình thức tuyên truyền, phổ biến được triển khai đa dạng nhưng thiếu sự sáng tạo, đột phá, đổi mới, lôi cuốn các đối tượng cùng tham gia học tập, nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật. Các mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả chưa được tổng kết, nhân rộng.

- Chương trình, Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật, mục tiêu lớn nhưng thiếu nguồn lực bảo đảm, nhất là về kinh phí; một số cơ quan, đơn vị nhà nước chưa sử dụng đúng phần kinh phí ngân sách được cấp để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; phương tiện, tài liệu tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật còn thiếu, chưa đáp ứng nhu cầu, nhất là ở địa bàn cấp xã, thôn, khu phố, vùng đồng bào dân tộc thiểu số nên hạn chế sự tiếp thu của người dân ở cơ sở.

- Việc trang bị đầu sách Tủ sách pháp luật còn hạn chế, việc cập nhật sách mới chưa thường xuyên, kịp thời,...

2. Căn cứ pháp lý xây dựng Đề án

- Căn cứ Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật ngày 20 tháng 6 năm 2012;

- Căn cứ Quyết định số 705/QĐ-TTg ngày 25 tháng 5 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017-2021.

3. Sự cần thiết phải xây dựng Đề án

Lâm Đồng là một tỉnh thuộc nam Tây Nguyên, hiện có 42 dân tộc thiểu số đang sinh sống; địa bàn của tỉnh nhiều nơi đi lại khó khăn, có huyện cách xa trung tâm thành phố Đà Lạt đến hơn 240 km, nên có nhiều khó khăn và ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

Tại Quyết định số 705/QĐ-TTg ngày 25/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021 đã đặt ra mục tiêu cụ thể phải: “Bảo đảm triển khai sâu rộng, toàn diện, đồng bộ các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật; cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao theo Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật; xây dựng và nhân rộng các mô hình, cách làm mới, hiệu quả, phù hợp với từng nhóm đối tượng, địa bàn và nhu cầu của nhân dân...”.

Do đó, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa nội dung, hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm đáp ứng nhu cầu hiểu biết pháp luật và tạo điều kiện cho nhân dân sử dụng pháp luật làm phương tiện, công cụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, của nhà nước và xã hội.

Xuất phát từ những yêu cầu nêu trên, để công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đạt được hiệu quả, góp phần tích cực vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành Đề án “Đổi mới công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng” giai đoạn 2019 - 2021.

II. QUAN ĐIỂM CHỈ ĐẠO XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

1. Quán triệt đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về đổi mới công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Việc xây dựng và triển khai thực hiện Đề án phải gắn với việc thực hiện Chiến lược xây dựng và hoàn thiện pháp luật Việt Nam đến năm 2020, xác định đây là khâu then chốt để bảo đảm tổ chức, thi hành Hiến pháp và pháp luật trong xã hội.

2. Đề án phải khắc phục được những hạn chế, bất cập hiện nay trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Chú trọng đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức, biện pháp thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với tình hình thực tế từng địa bàn, từng đối tượng cần tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.

3. Kế thừa kết quả, bảo đảm tính liên tục và phát triển trong việc thực hiện các nội dung, hình thức, biện pháp tuyên truyền cho các nhóm đối tượng, nhất là cán bộ, công chức, viên chức học sinh, sinh viên và đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, nhằm tạo thói quen nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật trong các tầng lớp nhân dân.

4. Xác định rõ lộ trình và bước đi thích hợp, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với thực tiễn địa phương, khả năng cân đối nguồn lực, bảo đảm tính khả thi; thu hút, huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia; tích hợp, lồng ghép, chia sẻ thông tin về pháp luật để sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn lực; gắn kết công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với hòa giải ở cơ sở, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật và đối thoại, giải đáp vướng mắc pháp luật.

III. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ ÁN

1. Mục tiêu chung

Đổi mới công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác này, tạo chuyển biến căn bản trong ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân, góp phần giữ gìn trật tự an toàn xã hội, phòng chống vi phạm, tội phạm, phục vụ tích cực vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.

2. Mục tiêu cụ thể

- Triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đổi mới nội dung, hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật để đáp ứng các mục tiêu đã đề ra trong Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021 ban hành kèm theo Quyết định số 705/QĐ-TTg ngày 25/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ.

- Đến năm 2021, trên 80% dân số ở vùng nông thôn và đồng bào dân tộc thiểu số và 85% dân số ở khu vực thành thị được phổ cập kiến thức pháp luật cơ bản liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của các tầng lớp nhân dân trong tỉnh.

- Đến năm 2021, 90% cán bộ, công chức, viên chức trong tỉnh cập nhật được văn bản pháp luật của nhà nước mới ban hành; 100% các văn bản pháp luật mới ban hành được các ngành, các cấp trong tỉnh có kế hoạch tuyên truyền, phổ biến với hình thức, nội dung phù hợp và đạt hiệu quả.

- Phấn đấu 100% Báo cáo viên, Tuyên truyền viên phổ biến, giáo dục pháp luật trong tỉnh được cung cấp tài liệu pháp luật và tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng có liên quan để thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo chức năng, nhiệm vụ.

- Đến năm 2021, 100% các nhà trường đều triển khai phổ biến, giáo dục pháp luật theo chương trình giáo dục chính khóa và hoạt động ngoại khóa, có giáo viên dạy môn giáo dục công dân và môn pháp luật theo quy định.

- Đảm bảo các mối quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật được duy trì và đi vào nề nếp.

- Phát huy vai trò của các đoàn thể, nhà trường, gia đình trong phổ biến, giáo dục pháp luật.

IV. NỘI DUNG ĐỀ ÁN

Đổi mới nội dung, hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với đặc điểm, tính chất của từng nhóm đối tượng nhằm nâng cao được hiệu quả của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

1. Về nội dung: Cần lựa chọn nội dung tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với từng địa bàn và nhu cầu tìm hiểu pháp luật, của cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân ở địa phương, nhằm thu hút sự quan tâm của các đối tượng để công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đạt hiệu quả cao. Tập trung tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho các nhóm đối tượng: Cán bộ, công chức, viên chức; nhân dân; chiến sĩ trong lực lượng vũ trang; thanh thiếu niên; người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp, người đang chấp hành hình phạt tù..., cụ thể như sau:

- Đối với nhân dân ở nông thôn: Chú trọng tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn cụ thể các trình tự, thủ tục thực hiện các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, giải tỏa, đền bù thiệt hại khi Nhà nước thu hồi đất, xử lý vi phạm hành chính, giao dịch dân sự, hợp tác xã, hôn nhân gia đình, bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ em, giữ gìn an ninh trật tự, phòng chống tệ nạn xã hội.... Kết hợp với tuyên truyền, phổ biến các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về đẩy mạnh Chương trình xây dựng nông thôn mới.

- Đối với đồng bào dân tộc thiểu số: Chú trọng tuyên truyền, phổ biến và hướng dẫn thực hiện các quy định pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, phòng chống cháy rừng, các trình tự thủ tục về giao đất rừng, giao khoán rừng và đất lâm nghiệp, các quy định về phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống kết hợp với tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng về dân tộc, tôn giáo, xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế; quy định của pháp luật về đất đai, dân sự và các quy định về bảo tồn văn hóa dân tộc,...

- Đối với nhân dân ở các phường, thị trấn: Chú trọng phổ biến các quy định pháp luật về dân sự, thuế, kinh doanh, xây dựng, quản lý đô thị, quyền sử dụng, sở hữu nhà ở, đất ở, xử lý vi phạm hành chính, vệ sinh môi trường, an toàn giao thông, phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội, phòng chống cháy nổ, trình tự thủ tục về đăng ký kinh doanh, chính sách bảo hiểm xã hội,...

- Đối với phụ nữ: Tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của phụ nữ thuộc các lĩnh vực hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ em, đặc biệt là Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Phòng, chống mua bán người,...

- Đối với thanh, thiếu niên: Tập trung tuyên truyền, phổ biến các luật mới về hình sự, dân sự, tố tụng hình sự, Luật Thanh niên, Luật Trẻ em, Luật Giao thông đường bộ, Luật An ninh mạng, Luật Tiếp cận thông tin, các văn bản pháp luật của nhà nước về phòng chống bạo lực học đường, góp phần bảo vệ, bảo đảm thực hiện các quyền con người, quyền công dân của thanh, thiếu niên,...

- Đối với người lao động trong các doanh nghiệp: Tập trung phổ biến các quy định pháp luật như Bộ luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội, những nội dung pháp luật liên quan trực tiếp đến lĩnh vực quản lý, sản xuất kinh doanh, bảo vệ môi trường, sở hữu trí tuệ, hội nhập kinh tế quốc tế, quyền và nghĩa vụ doanh nghiệp đối với Nhà nước, của chủ doanh nghiệp đối với người lao động và ngược lại, góp phần bảo đảm lợi ích của Nhà nước, lợi ích doanh nghiệp, quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động và người sử dụng lao động; phổ biến chính sách pháp luật về đình công, bãi công cho người lao động biết và thực hiện,...

- Đối với cán bộ, công chức, viên chức: Tập trung tuyên truyền, phổ biến cho cán bộ, công chức các quy định về quyền và nghĩa vụ của cán bộ, công chức, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, chống tham nhũng, hội nhập kinh tế quốc tế, các quy định pháp luật về bảo đảm quyền tự do, dân chủ, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, chế độ, quy chế công vụ, công chức, trách nhiệm kỷ luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, tiếp công dân; chú trọng các quy định pháp luật chuyên ngành gắn với chuyên môn, nghiệp vụ của từng cán bộ, công chức; các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước liên quan đến phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh; các quy định pháp luật liên quan đến vấn đề AFTA, APEC, WTO, CPTTP,...

- Đối với người đang chấp hành hình phạt tù, người đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính khác, người mới ra tù: Tập trung phổ biến, giáo dục pháp luật về quyền con người, quyền công dân, những hành vi bị nghiêm cấm, hậu quả khi thực hiện hành vi vi phạm pháp luật (đặc biệt là tội phạm), kỹ năng sống và bảo vệ bản thân trước những tệ nạn xã hội, các chuẩn mực đạo đức xã hội và ý chí phấn đấu vươn lên; các biện pháp tái hòa nhập cộng đồng, tìm kiếm việc làm, ổn định cuộc sống, tránh tái phạm sau khi mãn hạn tù.

- Phổ biến, giáo dục pháp luật trong các trường học: Tổ chức thực hiện chương trình giảng dạy pháp luật chính khóa trong các trường học theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ngoài các nội dung theo chương trình giáo dục pháp luật chính khóa trong nhà trường, cần phổ biến, cập nhật các kiến thức pháp luật phổ thông cơ bản, phù hợp với từng lứa tuổi và từng cấp học như: nội dung pháp luật về an toàn giao thông, bảo vệ môi trường, phòng chống ma túy, tệ nạn xã hội, nghĩa vụ quân sự, gắn giáo dục ý thức pháp luật với giáo dục đạo đức, trách nhiệm công dân, góp phần xây dựng thế hệ công dân mới phát triển toàn diện.

- Phổ biến, giáo dục pháp luật trong lực lượng vũ trang: Tập trung phổ biến pháp luật về hình sự và tố tụng hình sự, dân sự và tố tụng dân sự, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật An ninh mạng, Luật Phòng chống ma túy, Luật Giao thông đường bộ và các văn bản pháp luật liên quan đến quốc phòng, an ninh, đến lĩnh vực chuyên môn của mỗi cơ quan, đơn vị nhằm nâng cao nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật, kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ, đáp ứng yêu cầu quản lý trên lĩnh vực quốc phòng, an ninh, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, phòng ngừa vi phạm pháp luật; giúp cán bộ, chiến sĩ tham gia có hiệu quả vào công tác dân vận, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân.

2. Về hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật

Tổ chức đa dạng, phong phú các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với đặc điểm, đặc thù của đối tượng để hiệu quả truyền đạt được cao nhất. Tùy từng đối tượng và điều kiện cụ thể của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, việc phổ biến, giáo dục pháp luật được triển khai với các hình thức chủ yếu sau đây:

- Tổ chức hội nghị, lớp tập huấn: Đổi mới phương pháp giới thiệu văn bản pháp luật theo hướng tăng cường trao đổi, thảo luận, giải đáp những thắc mắc, yêu cầu từ đối tượng được tuyên truyền, phổ biến nhằm nâng cao tính chủ động trong việc tiếp nhận kiến thức pháp luật và giải quyết được các vướng mắc của địa phương.

- Tăng cường thời lượng, nâng cao chất lượng và phát huy hiệu quả tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng. Đảm bảo nội dung chuẩn xác, hình thức thể hiện sinh động, phù hợp; quan tâm đầu tư trang bị cơ sở vật chất, kỹ thuật và phát triển hệ thống loa truyền thanh không dây; đảm bảo cung cấp tài liệu, băng, đĩa,... về pháp luật để thực hiện tuyên truyền hiệu quả.

- Đa dạng hóa các loại tài liệu tuyên truyền pháp luật: Sách, tờ gấp, băng, đĩa hình, đĩa tiếng, panô, áp phích, băng rôn. Các ấn phẩm cần được biên soạn ngắn gọn, dễ hiểu, dễ xem, dễ nghe, cấp phát miễn phí đến người dân, chú trọng tài liệu song ngữ cho đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương.

- Phát huy vai trò của hoạt động hòa giải ở cơ sở và các loại hình câu lạc bộ pháp luật trong tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật đến người dân.

- Đổi mới và đa dạng hóa các hình thức thi tìm hiểu pháp luật, giao lưu, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ có lồng ghép nội dung pháp luật:

Phát huy hiệu quả của hình thức thi viết, thi sân khấu hóa, thi tìm hiểu pháp luật trên truyền hình. Chú trọng lồng ghép nội dung pháp luật vào các buổi giao lưu, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thu hút nhiều đối tượng tham gia nhằm tạo nên phong trào tìm hiểu pháp luật sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân.

- Nâng cao chất lượng dạy và học pháp luật trong nhà trường:

Chú trọng đổi mới phương pháp dạy và học pháp luật theo hướng nâng cao tính chủ động, tích cực của học sinh và tính thực tiễn trong bài giảng của giáo viên. Đồng thời, tăng cường tổ chức các hình thức ngoại khóa, tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên được tham gia các đợt sinh hoạt pháp luật.

- Đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua hoạt động điều tra, truy tố, xét xử của cơ quan Điều tra, Viện Kiểm sát, Tòa án và hoạt động thực thi công vụ của cơ quan quản lý thị trường, kiểm lâm, thuế, chính quyền cơ sở,...

- Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để kết nối, chia sẻ rộng rãi thông tin, tài liệu phổ biến, giáo dục pháp luật; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật, góp phần đổi mới toàn diện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tạo chuyển biến căn bản trong ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân.

V. CÁC GIẢI PHÁP TRIỂN KHAI ĐỀ ÁN

1. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hoàn thiện thể chế của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

- Kiện toàn tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật các cấp theo hướng đảm bảo tính thiết thực, tránh hình thức; phải làm tốt vai trò tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp triển khai các văn bản của Đảng và Nhà nước về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Các thành viên của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật phải nâng cao vai trò trách nhiệm trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tại cơ quan, địa phương, đơn vị và trong công tác phối hợp thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với các cơ quan, đơn vị có liên quan; chỉ đạo triển khai có hiệu quả các kế hoạch, đề án phổ biến, giáo dục pháp luật, đồng thời thực hiện nghiêm chế độ báo cáo định kỳ theo quy định của pháp luật.

- Thực hiện việc chuẩn hóa đội ngũ Báo cáo viên pháp luật, đảm bảo ngoài phẩm chất đạo đức và năng lực công tác, báo cáo viên pháp luật phải có trình độ kiến thức pháp luật nhất định và phải nhiệt tình, tâm huyết, sáng tạo trong thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật và kỹ năng, nghiệp vụ cho đội ngũ những người làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, đặc biệt chú trọng đội ngũ giáo viên giảng dạy môn pháp luật, môn giáo dục công dân trong hệ thống các trường phổ thông cũng như các cơ sở đào tạo khác trên địa bàn toàn tỉnh.

2. Tăng cường công tác phối hợp trong việc phổ biến giáo dục pháp luật

Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là nhiệm vụ của tất cả các cấp, các ngành, các đoàn thể nhân dân, các địa phương trong tỉnh. Vì vậy, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ trong quá trình triển khai thực hiện sẽ nâng cao chất lượng và hiệu quả phổ biến, giáo dục pháp luật; trong đó, cần thực hiện một số nội dung:

- Tăng cường công tác phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị của địa phương với các đơn vị đóng trên địa bàn; giữa ngành Tư pháp với các ngành Công an, Thông tin và Truyền thông, Giáo dục và Đào tạo, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và môi trường, Xây dựng, Ban Dân tộc, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Liên Đoàn lao động, Đoàn thanh niên, Đài Phát thanh truyền hình, Báo Lâm Đồng,... để triển khai các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trong tỉnh, đặc biệt chú trọng ở địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

- Lập kế hoạch chi tiết về cơ chế phối hợp, chế độ giao ban, chế độ thông tin báo cáo, sơ kết, tổng kết về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của các cấp, các ngành, các địa phương để kịp thời khen thưởng đối với tổ chức, cá nhân điển hình tiên tiến và có biện pháp khắc phục các mặt hạn chế để nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn.

3. Duy trì, củng cố, mở rộng và nâng cao chất lượng các hình thức phổ biến giáo dục pháp luật

Đổi mới, nâng cao hiệu quả các hình thức, biện pháp phổ biến pháp luật truyền thống; triển khai trên diện rộng một số hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật mới đang phát huy hiệu quả trên thực tế. Tăng thời lượng phát sóng, cải tiến mạnh mẽ hình thức thể hiện các nội dung pháp luật trên các đài phát thanh, truyền hình, đặc biệt là hệ thống loa truyền thanh ở các khu phố, cụm dân cư, các thôn, buôn, làng, các trung tâm học tập cộng đồng ở các địa phương trong tỉnh. Xây dựng nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật trên các website của tỉnh, của ngành, địa phương.

4. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

- Tranh thủ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp trong việc huy động cả hệ thống chính trị tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Tăng cường công tác hòa giải ở cơ sở, thông qua công tác hòa giải cơ sở để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân ở cơ sở; làm cho hoạt động hòa giải cơ sở trở thành một trong các hình thức đổi mới phổ biến, giáo dục pháp luật. Đặc biệt phát huy vai trò của các tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp ở các cấp tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

- Tăng cường sự chỉ đạo xây dựng củng cố các tổ chức quần chúng trong cơ quan, đơn vị và địa phương, trong đó đặc biệt quan tâm đến tổ chức Hội Luật gia các cấp trong tỉnh làm nòng cốt, thực hiện tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong cơ quan, đơn vị và địa bàn dân cư.

- Đa dạng hóa mô hình câu lạc bộ tuyên truyền pháp luật trong các tổ chức quần chúng nhân dân, nhằm thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đồng thời xây dựng các mô hình tự quản thực hiện pháp luật như xây dựng quy ước, hương ước... ở cộng đồng dân cư.

5. Kết hợp việc triển khai Đề án này với các chương trình, đề án, kế hoạch hiện đang triển khai ở địa phương như: Các chương trình, đề án của Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết việc làm, xoá đói giảm nghèo; phòng chống tội phạm; xây dựng nông thôn mới,... Đồng thời, gắn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với việc tổ chức thực thi pháp luật thông qua các phiên tòa xét xử, qua hoạt động trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật, hòa giải ở cơ sở, thi hành án dân sự, đăng ký hộ tịch, lồng ghép nội dung phổ biến pháp luật trong các buổi sinh hoạt các tổ chức, đoàn thể, các cuộc họp thôn, tổ dân phố,...

6. Tổ chức việc chấm điểm đánh giá hiệu quả của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo Thông tư 03/2018/TT-BTP ngày 10 tháng 3 năm 2018 của Bộ Tư pháp để xác định chất lượng, hiệu quả của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong quá trình triển khai thực hiện Đề án.

7. Kinh phí

- Hàng năm, Sở Tư Pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh phối hợp với các cơ quan, đơn vị được giao thực hiện các nhiệm vụ theo Đề án, lập dự toán kinh phí triển khai các hoạt động được giao gửi cơ quan chức năng thẩm định, phê duyệt theo quy định.

- Sở Tài chính tổ chức kiểm tra việc sử dụng ngân sách được phân bổ hàng năm phục vụ cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của các cơ quan, đơn vị trong tỉnh, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh xử lý đối với các trường hợp sử dụng kinh phí không đúng mục đích.

VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Trách nhiệm chung

Trên cơ sở nội dung, hình thức, biện pháp triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong Đề án này và kế hoạch hàng năm của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh, các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành phố thuộc tỉnh tổ chức thực hiện theo các định hướng sau đây:

- Chủ động xây dựng kế hoạch cụ thể của ngành mình, cấp mình, cơ quan mình về nội dung, hình thức, biện pháp, thời gian, tiến độ, phân công trách nhiệm và phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn triển khai thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Bố trí cán bộ có trình độ chuyên môn, hiểu biết về pháp luật để theo dõi, thực hiện công tác phổ biến giáo dục pháp luật ở các cơ quan, đơn vị thuộc ngành mình, cấp mình.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm tiến hành sơ kết, tổng kết đánh giá và báo cáo kết quả triển khai về Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

2. Trách nhiệm cụ thể của một số cơ quan

2.1. Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL tỉnh có trách nhiệm xây dựng kế hoạch hàng năm để triển khai thực hiện Đề án này, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng cơ quan thành viên của Hội đồng, phối hợp và huy động các cấp, các ngành, các cơ, quan đơn vị triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật bảo đảm thực hiện thống nhất trong toàn tỉnh. Chủ trì chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc, theo dõi các cấp, các ngành thực hiện có hiệu quả Đề án.

2.2. Sở Tư Pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh giúp UBND tỉnh làm đầu mối phối hợp trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị; đồng thời theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, đánh giá kết quả triển khai thực hiện Đề án, báo cáo UBND tỉnh.

Phát huy vai trò, chức năng cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật của tỉnh trong việc chỉ đạo, hướng dẫn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn tỉnh. Chỉ đạo, hướng dẫn các Phòng Tư pháp, tham mưu UBND cấp huyện ban hành văn bản về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và triển khai tại địa phương. Cập nhật và thông tin pháp luật, biên soạn, xuất bản, phát hành các tài liệu phổ biến, giáo dục pháp luật phục vụ triển khai Đề án.

Tham mưu Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh tổ chức kiểm tra định kỳ việc thực hiện Đề án và đề xuất khen thưởng đối với tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện Đề án.

2.3. Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Báo Lâm Đồng, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh: Chỉ đạo việc xây dựng, duy trì và nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trên các chuyên trang, chuyên mục của báo, đài, trang thông tin điện tử của tỉnh. Củng cố hệ thống loa truyền thanh cơ sở, nhất là ở các vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc. Chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng, củng cố các thiết chế văn hóa thông tin cơ sở và thực hiện lồng ghép nội dung pháp luật vào hoạt động của các trung tâm văn hóa thông tin, nhà văn hóa các cấp; các buổi sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, lễ hội dân gian và các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch của tỉnh, huyện, xã.

2.4. Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh: Chỉ đạo, hướng dẫn công tác giảng dạy pháp luật trong nhà trường. Triển khai tốt việc giảng dạy pháp luật theo chương trình, giáo trình, sách giáo khoa và các tài liệu hướng dẫn học môn Giáo dục công dân và môn pháp luật.

Bổ sung đủ số lượng, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên môn Giáo dục công dân, giảng viên pháp luật. Xây dựng và ứng dụng bộ công cụ hỗ trợ dạy và học môn Giáo dục công dân, pháp luật, bao gồm: sách, tài liệu tham khảo, đĩa hình, phim, giáo cụ trực quan có nội dung pháp luật,... Thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc học môn Giáo dục công dân, pháp luật trong nhà trường.

2.5. Các sở, ban, ngành và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố thuộc tỉnh, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện các nội dung của Đề án. Phối hợp chặt chẽ với Sở Tư pháp tham mưu, giúp UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo triển khai hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn tỉnh.

2.6. Đề nghị Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, chỉ đạo phối hợp các chương trình giáo dục lý luận chính trị với chương trình phổ biến giáo dục pháp luật. Phối hợp với Sở Tư pháp và các cơ quan có liên quan định hướng tuyên truyền đúng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước, định kỳ bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho đội ngũ Báo cáo viên tuyên huấn của Đảng và đội ngũ phóng viên, biên tập viên chuyên trách về pháp luật của báo, đài địa phương.

2.7. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên chủ động, phối hợp với các cơ quan liên quan của tỉnh trong việc giám sát thực hiện pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật, tổ chức lấy ý kiến vào các dự thảo luật. Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án này và các Chương trình, Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật đang triển khai, thực hiện tại địa phương.

2.8. Đề nghị Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh chỉ đạo, hướng dẫn việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân thông qua hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, nhất là thông qua các phiên tòa lưu động; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ kiểm sát viên, thẩm phán, hội thẩm nhân dân các kỹ năng phổ biến, giáo dục pháp luật.

2.9. Sở Tài chính: Tham mưu, đảm bảo nguồn kinh phí thực hiện Đề án “Đổi mới công tác phổ biến giáo dục pháp luật giai đoạn 2019 - 2021 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng”; hướng dẫn quản lý, sử dụng, thanh quyết toán kinh phí thực hiện Đề án theo quy định.

3. Tiến độ thực hiện Đề án

Giai đoạn I: Năm 2019:

+ Xây dựng, ban hành kế hoạch chi tiết, văn bản hướng dẫn, chỉ đạo triển khai thực hiện Đề án.

+ Tổ chức quán triệt, triển khai Đề án, tập huấn triển khai đề án cho Báo cáo viên, Tuyên truyền viên pháp luật các cấp.

+ Tổ chức triển khai đồng bộ các nội dung và hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật của Đề án.

+ Tổ chức sơ kết 01 năm thực hiện Đề án và xây dựng kế hoạch thực hiện Đề án từ năm 2020 đến năm 2021 (vào Quý IV năm 2019)

Giai đoạn II: Từ quý I năm 2020 đến hết năm 2021.

- Tiếp tục triển khai, thực hiện Đề án.

- Nhân rộng các hình thức, mô hình tuyên truyền, phổ biến pháp luật đạt hiệu quả để triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở các ngành, các cấp trong tỉnh.

- Tổ chức điều tra, thăm dò dư luận xã hội để thu thập thông tin phản hồi từ các đối tượng tuyên truyền về hiệu quả của công tác phổ biến giáo dục pháp luật trong thực tế (tổ chức vào tháng 10 năm 2021).

- Tổng kết đánh giá hiệu quả thực hiện Đề án vào quý IV năm 2021.

4. Kinh phí tổ chức thực hiện Đề án: Từ nguồn ngân sách của nhà nước theo phân cấp ngân sách hành chính được cấp hàng năm kết hợp với các nguồn kinh phí từ các chương trình khác như chương trình quốc gia phòng chống tội phạm, phòng chống ma túy, HIV/AIDS, an toàn giao thông... và các nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.

Trên đây là Đề án “Đổi mới công tác phổ biến giáo dục pháp luật giai đoạn 2019 - 2021 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng”. Trong quá trình triển khai thực hiện Đề án, nếu có khó khăn, vướng mắc, đề nghị các sở, ban, ngành, đoàn thể và các cơ quan, địa phương, đơn vị phản ánh đến Sở Tư pháp để tổng hợp, đề xuất UBND tỉnh xem xét, giải quyết./.