Ngày 09 tháng 4 năm 2012, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 409/QĐ-TTg ban hành Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 04-KL/TW ngày 19/4/2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XI) - sau đây gọi là Chương trình hành động. Bộ Tư pháp với trách nhiệm là cơ quan quản lý Chương trình hành động đề nghị các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan Trung ương của các tổ chức đoàn thể và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi là các Bộ, ngành, đoàn thể và địa phương) triển khai một số nội dung sau đây:

I. VỀ TỔ CHỨC:

Tùy theo tình hình, điều kiện cụ thể của từng bộ, ngành, đoàn thể, địa phương, có thể thành lập Ban chỉ đạo, Ban điều hành Chương trình cho phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cần tập trung hướng dẫn, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện tại cơ quan, đơn vị, địa phương. Trường hợp bộ, ngành, đoàn thể, địa phương vẫn đang có Ban chỉ đạo, Ban điều hành Chương trình, Đề án hoạt động, đề nghị nghiên cứu, xem xét để lồng ghép, giao nhiệm vụ chỉ đạo chung hoặc giao cho Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật của bộ, ngành, địa phương để điều phối chung các hoạt động của Chương trình hành động và các Đề án của Chương trình.

II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH:

1. Trên cơ sở nội dung Chương trình hành động đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Tư pháp đề nghị các Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương chủ động xây dựng kế hoạch tổng thể để triển khai Chương trình cho giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2016, đồng thời cụ thể hóa thành các nhiệm vụ trong Kế hoạch công tác phổ biến, giáo dục pháp luật hàng năm.

Kế hoạch bao gồm các nội dung chính sau đây:

- Mục đích, yêu cầu;

- Các nhiệm vụ chủ yếu: Cần xác định các hoạt động cụ thể và biện pháp triển khai thực hiện cho phù hợp với từng cơ quan, đơn vị, địa phương;

- Phân công trách nhiệm: trong đó phân công trách nhiệm cụ thể cho các cơ quan/đơn vị triển khai các Đề án trong Chương trình;

- Thời gian, tiến độ, kinh phí và tổ chức thực hiện.

2. Trong 5 năm tới, trong phạm vi quản lý của mình, các Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương tập trung chỉ đạo và triển khai thực hiện các nhiệm vụ chủ yếu được nêu tại Chương trình hành động. Trong đó, Bộ Tư pháp đề nghị quan tâm triển khai thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:

a) Tiếp tục hướng dẫn, chỉ đạo và tổ chức việc quán triệt, triển khai sâu rộng nội dung Kết luận số 04-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng; gắn việc triển khai thực hiện Kết luận với việc thực hiện các văn bản của Đảng, của cơ quan, đơn vị, địa phương, trong đó tập trung triển khai Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành, làm cho toàn thể cán bộ, công chức, nhân dân nhận thức và vận dụng một cách sâu sắc, thống nhất về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; Cần coi việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật là một trong những tiêu chí đánh giá kết quả thực hiện các nhiệm vụ, hoạt động của cơ quan, đơn vị, địa phương mình;

b) Tập trung tham mưu, chỉ đạo củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật các cấp theo hướng thống nhất, đồng bộ, hoạt động hiệu quả, thực sự phát huy vai trò là cơ quan tư vấn cho Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và huy động nguồn lực cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; bố trí kinh phí thù lao kiêm nhiệm hợp lý đối với các thành viên của Hội đồng;

c) Tổ chức bồi dưỡng, đào tạo, phát triển lực lượng cán bộ tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật:

- Bố trí đủ cán bộ để bảo đảm thực hiện các nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật tại đơn vị quản lý về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các cấp; tại các tổ chức pháp chế ở Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần bố trí nhân sự cụ thể phụ trách công tác này trong việc tham mưu giúp lãnh đạo Bộ, ngành, địa phương thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; định kỳ thường xuyên tổ chức bồi dưỡng, đào tạo về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật, đạo đức, quan điểm chính trị...cho đội ngũ này.

- Tiếp tục rà soát, kiện toàn và phát triển lực lượng báo cáo viên pháp luật theo hướng chuyên sâu về lĩnh vực pháp luật và được đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật; thực hiện củng cố, kiện toàn, đào tạo, bồi dưỡng đối với đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật theo quy định tại Luật phổ biến, giáo dục pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật. Đồng thời, có kế hoạch tạo nguồn ổn định, có tính kế thừa trong việc phát triển đội ngũ này.

d) Tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật; phát huy những hình thức hiệu quả đã và đang được triển khai áp dụng trong thực tiễn; nghiên cứu, đề xuất và đưa vào thực hiện những hình thức mới, tiên tiến, hiện đại, phù hợp với nhu cầu của nhân dân.

III. ĐỐI VỚI CÁC ĐỀ ÁN CỦA CHƯƠNG TRÌNH

1. Đối với các Đề án thuộc Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật từ năm 2008 đến năm 2012 được ban hành kèm theo Quyết định số 37/2008/QĐ-TTg ngày 12 tháng 3 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ: Đề nghị các Bộ được giao chủ trì các Đề án phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể được phân công tổ chức tổng kết việc thực hiện Đề án trong năm 2012, trên cơ sở kết quả tổng kết, xây dựng, trình Bộ trưởng ban hành Kế hoạch tiếp tục thực hiện Đề án vào quý I/2013 và tổ chức thực hiện các Đề án đến năm 2016;

2. Đối với 02 Đề án thuộc Chương trình hành động quốc gia phổ biến, giáo dục pháp luật và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân ở xã, phường, thị trấn từ năm 2005 đến năm 2010 được ban hành theo Quyết định số 212/2004/QĐ-TTg ngày 16 tháng 12 năm 2004 của Thủ tướng Chính phủ: Đề nghị Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể được phân công xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Đề án mới và tổ chức triển khai thực hiện Đề án đến năm 2016 (bám sát tiến độ quy định tại Phụ lục Chương trình hành động).

3. Đối với các Đề án mới thuộc Chương trình hành động: Đề nghị các cơ quan: Bộ Quốc phòng, Bộ Tư pháp, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể được phân công xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các Đề án (bám sát tiến độ quy định tại Phụ lục Chương trình hành động) và tổ chức triển khai thực hiện các Đề án đến năm 2016.

IV. KINH PHÍ THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH HÀNH ĐỘNG VÀ CÁC ĐỀ ÁN CỦA CHƯƠNG TRÌNH

1. Căn cứ vào khả năng ngân sách của từng Bộ, ngành, địa phương, cần bố trí một khoản kinh phí hợp lý để triển khai các nhiệm vụ và các Đề án của Chương trình hành động. Việc lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung cũng như phục vụ việc triển khai các nhiệm vụ, Đề án của Chương trình hành động nói riêng thực hiện theo quy định tại Thông tư liên tịch số 73/2010/TTLT-BTC-BTP ngày 14/5/2010 của liên Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp hướng dẫn việc lập, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và quy định về kinh phí bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cụ thể của các Bộ, ngành, địa phương.

2. Đối với các Đề án thuộc Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật từ năm 2008 đến năm 2012 được ban hành kèm theo Quyết định số 37/2008/QĐ-TTg ngày 12 tháng 3 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ: Trên cơ sở Kế hoạch tiếp tục thực hiện các Đề án đã được Bộ trưởng phê duyệt, các Bộ chủ động xây dựng dự toán kinh phí, đề nghị Bộ Tài chính bố trí kinh phí theo dự toán, thẩm định dự toán để đảm bảo việc triển khai thực hiện Đề án theo sự phân công, giao trách nhiệm của Thủ tướng Chính phủ tại Chương trình hành động.

3. Đối với các Đề án mới thuộc Chương trình hành động: Sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án, căn cứ nhiệm vụ được giao, cơ quan chủ trì và các cơ quan phối hợp xây dựng dự toán kinh phí, gửi Bộ Tài chính thẩm định, bố trí kinh phí bổ sung để thực hiện Đề án trong năm 2013. Kinh phí thực hiện các Đề án trong các năm tiếp theo, Bộ Tài chính bố trí trong dự toán kinh phí thường xuyên hàng năm của Bộ, ngành, đoàn thể chủ trì các Đề án.

4. Đối với các địa phương chưa tự cân đối được ngân sách, cần chủ động đề nghị Bộ Tài chính bảo đảm cân đối ngân sách phục vụ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo quy định tại Chương trình hành động.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN:

1. Trách nhiệm của Bộ Tư pháp:

- Hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức thực hiện Chương trình hành động và các Đề án của Chương trình;

- Chỉ đạo, điều phối hoạt động của các Đề án nhằm tạo sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất trên phạm vi cả nước và trong từng địa bàn, lĩnh vực cụ thể;

- Sơ kết, tổng kết việc thực hiện Chương trình trên phạm vi cả nước, đưa ra các giải pháp tổng thể và các giải pháp cụ thể để tiếp tục tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong giai đoạn tiếp theo;

- Định kỳ báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình thực hiện Chương trình hành động.

2. Trách nhiệm của các Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ:

- Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, phạm vi quản lý của Bộ, ngành, xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình hành động và tổ chức thực hiện kế hoạch của bộ, ngành giai đoạn 2012-2016;

- Phối hợp với các cơ quan chủ trì các Đề án xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án theo nội dung được phân công tại Chương trình hành động;

- Chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, sơ kết, tổng kết việc triển khai thực hiện Chương trình hành động trong toàn ngành; hàng năm báo cáo tình hình triển khai thực hiện Chương trình hành động về Bộ Tư pháp để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

3. Trách nhiệm của các cơ quan chủ trì các Đề án của Chương trình:

- Xây dựng các Đề án hoặc Kế hoạch tiếp tục thực hiện các Đề án đến năm 2016 để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo đúng tiến độ yêu cầu tại Chương trình hành động;

- Chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức và kiểm tra việc triển khai thực hiện các Đề án theo nội dung đã được phê duyệt;

- Phối hợp với các cơ quan chủ trì các Đề án trong Chương trình và các cơ quan, tổ chức hữu quan tiến hành các hoạt động trên cùng một địa bàn;

- Xây dựng cơ chế phối hợp ổn định, chặt chẽ, thiết thực giữa các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp trong việc thực hiện nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân, đặc biệt là cấp cơ sở.

- Thực hiện các hướng dẫn cụ thể của Bộ Tư pháp về việc thực hiện Chương trình hành động và các Đề án của Chương trình.

4. Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương:

- Xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình hành động trong phạm vi địa phương quản lý; chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, sơ kết, tổng kết việc triển khai thực hiện Chương trình hành động từ cấp tỉnh đến cấp xã, phường, thị trấn trên địa bàn; hàng năm báo cáo tình hình triển khai thực hiện Chương trình hành động về Bộ Tư pháp để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Trên đây là một số nội dung cần thực hiện nhằm triển khai có hiệu quả Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 04-KL/TW ngày 19/4/2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XI) được ban hành theo Quyết định số 409/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Trong quá trình triển khai tổ chức thực hiện, nếu có vướng mắc, đề nghị các Bộ, ngành, đoàn thể, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phản ánh về Bộ Tư pháp (Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật) hoặc các Bộ, ngành, đoàn thể chủ trì các Đề án để nghiên cứu, hướng dẫn./.