CHỈ THỊ

VỀ CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI, LỤT, BÃO VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2010

Từ đầu năm 2010, thiên tai diễn biến bất thường, hạn hán kéo dài trên diện rộng, sạt lở đất, lũ quét, lốc xoáy, mưa đá ở các tỉnh miền núi và trung du Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ gây thiệt hại về người và tài sản. Dự báo năm 2010, thời tiết có xu hướng cực đoan, số cơn bão hoạt động trên biển Đông ở mức xấp xỉ năm 2009, nhiệt độ trung bình cả năm cao, nắng nóng gay gắt, mưa cục bộ lớn, đỉnh lũ các sông khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên có xu thế lớn.

Để chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản của nhân dân và nhà nước, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ban chỉ đạo Phòng, chống lụt, bão Trung ương, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn, các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện tốt một số việc sau đây:

1. Các Bộ, ngành và địa phương củng cố, kiện toàn Ban Chỉ đạo, Chỉ huy phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn các cấp từ Trung ương đến địa phương theo Nghị định số 14/2010/NĐ-CP ngày 27 tháng 02 năm 2010 của Chính phủ quy định về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ chế phối hợp của Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương, Ban Chỉ huy phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn của các Bộ, ngành và địa phương.

Tiếp tục triển khai Chương trình hành động thực hiện Chiến lược phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai đến năm 2020, chủ động lồng ghép các nhiệm vụ phòng, tránh thiên tai, biến đổi khí hậu, nước biển dâng vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của Bộ, ngành, địa phương. Tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về các loại hình thiên tai và biện pháp phòng, tránh; bổ túc kiến thức, phổ biến kinh nghiệm trong công tác phòng, chống thiên tai, lụt, bão cho các cán bộ mới được bổ nhiệm phụ trách lĩnh vực này.

2. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương:

a) Chủ động di dời những hộ dân đang sống ở vùng nguy hiểm (vùng thường xuyên bị ngập sâu, vùng có nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở) đến nơi định cư mới an toàn; trường hợp chưa tổ chức tái định cư lâu dài cho dân, phải có phương án cụ thể, bố trí lực lượng, phương tiện sẵn sàng thực hiện việc sơ tán dân khi thiên tai xảy ra. Bố trí lãnh đạo, cán bộ chuyên môn theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc triển khai công tác phòng, chống thiên tai, lụt, bão ở những vùng trọng điểm. Thực hiện tốt phương châm 4 tại chỗ, chủ động dự trữ lương thực, thuốc men, nhu yếu phẩm đến từng thôn, xã, đặc biệt những vùng thường xuyên bị chia cắt khi có mưa lũ, bố trí thiết bị, phương tiện, vật tư và kinh phí dự phòng đến cấp huyện. Khẩn trương khắc phục hậu quả bão, lũ, tu bổ, khôi phục các công trình thiết yếu bị hư hỏng năm 2009 để sẵn sàng đối phó với bão, lũ năm 2010. Chủ động huy động các nguồn lực của địa phương theo quy định để làm tốt công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai, lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn.

b) Các tỉnh, thành phố có đê chỉ đạo kiểm tra, đôn đốc tiến độ thực hiện tu bổ nâng cấp, duy tu bảo dưỡng đê sông, xây dựng kè, cống và các công trình bảo vệ đê trên địa bàn đảm bảo hoàn thành đúng thời hạn, kịp đưa công trình vào vận hành chống lũ, bão năm 2010. Xác định trọng điểm, lập phương án bảo vệ trọng điểm, phương án huy động lực lượng, vật tư, phương tiện cứu hộ đê khi xảy ra sự cố.

c) Các tỉnh, thành phố ven biển đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình củng cố, nâng cấp đê biển theo kế hoạch vốn được giao; đảm bảo những đoạn đê biển xung yếu được củng cố, nâng cấp trước mùa mưa bão năm 2010; tổ chức quản lý, đăng ký, đăng kiểm tàu thuyền đánh bắt hải sản theo phân cấp; phối hợp với lực lượng biên phòng tuyến biển kiểm tra chặt chẽ việc trang bị thiết bị thông tin liên lạc, phao cứu sinh và thiết bị đảm bảo an toàn trên các tàu thuyền theo quy định; khi có bão, áp thấp nhiệt đới, nắm chắc số lượng tàu thuyền và ngư dân của địa phương mình đang hoạt động trên biển, trên sông để hướng dẫn di chuyển đến nơi tránh, trú bão an toàn.

d) Các tỉnh miền núi, trung du tổ chức thực hiện các biện pháp cảnh báo ở những khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất, trang bị phương tiện thông tin liên lạc, truyền tin tới các thôn, bản để phục vụ cảnh báo và triển khai tìm kiếm cứu nạn khi có tình huống khẩn cấp xảy ra. Chủ động di dời những hộ dân đang sinh sống ở những vùng có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất đến nơi định cư mới an toàn.

đ) Các địa phương có hồ chứa nước: thực hiện kiểm tra mức độ an toàn của các hồ chứa trên địa bàn, xây dựng phương án đảm bảo an toàn cho các công trình đầu mối và dân cư vùng hạ lưu, bố trí lực lượng, phương tiện sẵn sàng cứu hộ đập khi có sự cố; Phối hợp, chỉ đạo vận hành hồ chứa trên địa bàn theo quy trình vận hành được phê duyệt, trường hợp quy trình chưa phù hợp thì kiến nghị sửa đổi, khai thác hiệu quả đa mục tiêu của các hồ chứa, đặc biệt tham gia cắt giảm lũ cho hạ lưu và duy trì dòng chảy trong mùa kiệt.

e) Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội chỉ đạo các cơ quan chức năng của Thành phố, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng phương án cụ thể phòng chống lũ, bão, an toàn đê điều, đặc biệt chống ngập úng do mưa lớn, đảm bảo tổ chức thành công Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội.

3. Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương:

a) Phối hợp với Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn thành lập các đoàn công tác đi kiểm tra việc triển khai công tác chuẩn bị phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2010 của các địa phương, đặc biệt là kiểm tra việc chuẩn bị phương án đảm bảo an toàn đê điều, hồ đập, bố trí vật tư, phương tiện, nhu yếu phẩm theo phương châm 4 tại chỗ. Tổ chức tập huấn về kỹ thuật chuyên môn phòng, chống lụt, bão cho lực lượng chuyên trách và cán bộ cấp huyện. Phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên Ban Chỉ đạo.

b) Triển khai thực hiện Quy chế báo tin động đất, cảnh báo sóng thần và Quy chế phòng, chống động đất, sóng thần; phối hợp với Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn tổ chức diễn tập phòng, chống thiên tai.

4. Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn: Chủ động kiểm tra số lượng, chủng loại phương tiện, vật tư phục vụ tìm kiếm, cứu nạn hiện có ở các trung tâm vùng, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trình Thủ tướng Chính phủ xuất, cấp, trang bị kịp thời các phương tiện, trang thiết bị thiết yếu cho các Bộ, ngành, địa phương trước mùa mưa, bão để chủ động ứng phó với các tình huống thiên tai, thảm họa. Tiếp tục triển khai các dự án mua sắm, đóng mới phương tiện phục vụ tìm kiếm cứu nạn để bổ sung đủ số lượng cho dự trữ quốc gia, phù hợp với yêu cầu tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn trong điều kiện sóng, gió lớn. Chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan tổ chức luyện tập các phương án tìm kiếm cứu nạn.

5. Bộ Quốc phòng:

a) Chỉ đạo các đơn vị chuẩn bị lực lượng, phương tiện sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ: ứng cứu các tình huống khẩn cấp về lụt, bão; thực hiện tìm kiếm, cứu nạn và tham gia cứu hộ đê, đập khi có sự cố xảy ra; thực hiện nhiệm vụ phân lũ, chậm lũ thuộc hệ thống sông Hồng để đảm bảo an toàn cho Thủ đô Hà Nội; giúp đỡ các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai, lụt, bão bảo đảm quân đội là lực lượng chủ lực trong phòng, chống và khắc phục hậu quả do thiên tai.

b) Chỉ đạo lực lượng Bộ đội biên phòng phối hợp với chính quyền địa phương ven biển kiểm tra chặt chẽ việc trang bị các thiết bị thông tin liên lạc, phương tiện đảm bảo an toàn cho ngư dân hoạt động trên biển theo quy định; khi có bão, áp thấp nhiệt đới trên biển, phối hợp với Đài thông tin Duyên hải nắm chắc số lượng, vị trí tàu thuyền trên biển, hướng dẫn di chuyển đến nơi an toàn và phục vụ tìm kiếm cứu nạn khi xảy ra sự cố.

6. Bộ Công an xây dựng phương án cụ thể đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội khi có thiên tại, lụt, bão xảy ra; chỉ đạo các lực lượng của ngành phối hợp với lực lượng quân đội và chính quyền địa phương thực hiện việc sơ tán dân khẩn cấp khỏi những vùng nguy hiểm, tham gia cứu hộ, cứu nạn và khắc phục hậu quả thiên tai.

7. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

a) Kiểm tra, đôn đốc các địa phương khẩn trương hoàn thành việc tu bổ, củng cố đê điều, hồ đập.

b) Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, các địa phương: rà soát quy trình vận hành các hồ chứa nước thuộc phạm vi quản lý của Bộ; xây dựng phương án đảm bảo an toàn đê điều, hồ đập; quản lý chặt chẽ số lượng tàu thuyền, tiếp tục thực hiện đăng ký, đăng kiểm và chỉ đạo các địa phương tổ chức đăng ký, đăng kiểm tàu thuyền đánh bắt hải sản theo phân cấp; đẩy nhanh tiến độ thi công các khu neo đậu tránh trú bão cho tàu thuyền đã được bố trí vốn, phổ biến kỹ thuật neo đậu tàu thuyền trong các khu tránh trú bão, không để tàu thuyền bị chìm trong khi neo đậu.

8. Bộ Giao thông vận tải:

a) Chuẩn bị phương tiện, lực lượng đảm bảo giao thông thông suốt trong mọi tình huống khi xảy ra thiên tai, lụt, bão, bố trí vật tư dự phòng ở những vùng trọng điểm trên các tuyến giao thông chính, quan trọng để kịp thời ứng cứu và thay thế khi cầu, đường, bến cảng, … bị thiên tai làm hư hỏng; xây dựng các phương án phân luồng giao thông cho từng địa bàn cụ thể.

b) Chuẩn bị phương tiện sẵn sàng phục vụ việc sơ tán dân khi thực hiện phân lũ, chậm lũ thuộc hệ thống sông Hồng để bảo vệ an toàn cho Thủ đô Hà Nội; tham gia khắc phục các sự cố lớn về đê điều, hồ đập khi có lệnh.

c) Chỉ đạo thực hiện các biện pháp quản lý, bảo đảm an toàn cho các phương tiện giao thông vận tải trên biển, trên sông khi có bão, lũ.

9. Bộ Tài nguyên và Môi trường:

a) Khẩn trương hoàn thành việc xây dựng các quy trình vận hành liên hồ chứa, ưu tiên xây dựng trước cho các hồ trên các lưu vực sông lớn, các sông thuộc khu vực miền Trung.

b) Chỉ đạo Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia tổ chức tốt công tác dự báo, phát các bản tin dự báo, cảnh báo về áp thấp nhiệt đới, bão, lũ, cải tiến nội dung, hình thức cung cấp thông tin dự báo phù hợp với từng đối tượng tiếp nhận; theo dõi, quan trắc, dự báo sớm lưu lượng lũ về các hồ chứa phục vụ chỉ đạo vận hành phòng, chống lũ có hiệu quả.

c) Phối hợp với Viện Vật lý địa cầu tiếp nhận thông tin về động đất, sóng thần, cảnh báo kịp thời cho các Bộ, ngành và địa phương để triển khai các biện pháp phòng tránh.

10. Bộ Thông tin và Truyền thông

a) Xây dựng phương án cụ thể đảm bảo mạng thông tin phục vụ phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn thông suốt trong mọi tình huống, đặc biệt là các đường truyền kết nối giữa các Bộ, ngành và địa phương với hệ thống các Đài thông tin duyên hải, hệ thống thông tin của Bộ đội Biên phòng phục vụ công tác nắm tàu thuyền trên biển và thực hiện tìm kiếm cứu nạn; bố trí mạng thông tin chuyên dùng phục vụ chỉ đạo, điều hành công tác phòng, chống thiên tai.

b) Chỉ đạo Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC thực hiện, đảm bảo nội dung chương trình tuyên truyền, phổ biến kiến thức về phòng, tránh thiên tai trên kênh truyền hình VTC14.

11. Bộ Công Thương: Chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam phối hợp với chính quyền các địa phương có hồ thủy điện và cơ quan liên quan hoàn thiện quy trình vận hành các hồ chứa thủy điện; tổ chức vận hành các hồ chứa theo quy trình đã được phê duyệt, đảm bảo tham gia điều tiết phòng lũ cho hạ lưu và an toàn cho công trình; thực hiện dự trữ hàng hóa, nhu yếu phẩm cần thiết, đặc biệt là mì ăn liền, lương khô, nước uống đóng chai, xăng dầu sẵn sàng cung cấp cho vùng bị thiên tai, lụt, bão khi có yêu cầu.

12. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và các phương tiện thông tin đại chúng phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia, Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt bão Trung ương, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn và các cơ quan liên quan thực hiện đưa tin chính xác, kịp thời về tình hình diễn biến của thiên tai, lụt, bão và những chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn đến các Bộ, ngành và địa phương; tiếp tục thực hiện các chương trình phổ biến kiến thức, nâng cao nhận thức của cộng đồng về các loại hình thiên tai và biện pháp phòng, tránh.

13. Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính cân đối, bố trí ngân sách dự phòng để hỗ trợ các Bộ, ngành và địa phương nhanh chóng khắc phục hậu quả do thiên tai, lụt, bão; ưu tiên nguồn vốn kế hoạch cho các dự án cấp bách phục vụ phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn.

14. Các Bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm chỉ đạo, thực hiện tốt công tác phòng, chống thiên tai, lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả do thiên tai, lụt, bão trong phạm vi Bộ, ngành mình; đồng thời phải chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư cần thiết để tham gia việc phòng, chống thiên tai, lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương và Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn.

15. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này.