CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG TRIỂN KHAI CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2020

Năm 2020, dự báo tình hình thời tiết, thiên tai sẽ có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu; thực tế ngay từ đầu năm 2020 đã xuất hiện các hình thế thời tiết cực đoan dị thường như: Mưa đá, giông lốc tại các tỉnh khu vực phía Bắc (trong đó có tỉnh Quảng Ninh) và hạn hán, xâm nhập mặn gay gắt ở một số tỉnh khu vực Trung Bộ và Miền Nam đã gây thiệt hại lớn về người và tài sản của người dân. Theo nhận định của Tổng cục Khí tượng Thủy văn năm 2020 trên Biển Đông xuất hiện 10-12 cơn bão và áp thấp nhiệt đới (khu vực tỉnh Quảng Ninh có khả năng chịu ảnh hưởng từ 2-3 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới) cùng với hạn hán, mưa lớn, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất... đặc biệt là nguy cơ mưa lớn có thể xảy sau các đợt nắng nóng kéo dài.

Để chủ động đối phó với thiên tai, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người, tài sản, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế - xã hội của tỉnh và thực hiện có hiệu quả các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 190/TB-VPCP ngày 27/5/2020 của Văn phòng Chính phủ và Chương trình hành động của Tỉnh ủy về công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai; Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu: Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, Chủ tịch UBND các địa phương tập trung triển khai thực hiện tốt những nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách sau đây:

1. UBND các huyện, thị xã, thành phố:

- Tổ chức tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả lụt, bão, tìm kiếm cứu nạn năm 2019, trên cơ sở đó xây dựng phương án, nhiệm vụ năm 2020 sát với tình hình thực tế và đặc điểm của địa phương, có tính đến những yếu tố bất thường do biến đổi khí hậu.

- Củng cố, kiện toàn Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của địa phương; phân giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên.

- Phối hợp với các Sở, ngành, đơn vị liên quan triển khai thực hiện nghiêm túc phương án phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Rà soát, cập nhật, xác định những khu vực nguy hiểm khi xảy ra mưa, lũ, bão trên địa bàn, chủ động di dời dân ra khỏi khu vực nguy hiểm; trường hợp chưa tổ chức tái định cư lâu dài, phải có phương án sẵn sàng thực hiện sơ tán dân khi cần thiết.

- Đẩy mạnh công tác tu bổ đê, kè, cống, hồ đập và các công trình phòng, chống lụt, bão đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng và phương án đảm bảo an toàn cho công trình trong mùa mưa bão.

- Kiểm tra, đánh giá hiện trạng đê, kè, cống, hồ đập và các công trình thủy lợi khác, phát hiện kịp thời các hư hỏng và theo phân cấp chủ động sửa chữa, khắc phục trước mùa mưa bão, xây dựng phương án bảo vệ an toàn các khu vực trọng điểm, xung yếu khi bão, lũ xảy ra.

- Bố trí và giao trách nhiệm cụ thể cho lực lượng quản lý chuyên trách để vận hành các hồ đập, cống dưới đê, công trình thủy lợi khác; chuẩn bị lực lượng, vật tư, phương tiện sẵn sàng cứu hộ khi xảy ra sự cố trong mùa mưa lũ.

- Chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các xã, phường, thị trấn xây dựng phương án phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn phải cụ thể, chi tiết đến từng thôn, xóm, khu phố, từng hộ gia đình; chuẩn bị đầy đủ lực lượng, vật tư và phương tiện phòng, chống lụt, bão, tìm kiếm cứu nạn theo phương châm “4 tại chỗ”, đảm bảo số lượng, chất lượng, kịp thời huy động khi có sự cố xảy ra; dự trữ lương thực, thuốc men, nhu yếu phẩm tại vùng thường xuyên bị chia cắt khi có mưa lũ; tổ chức tập luyện một số tình huống có khả năng xảy ra như cứu hộ đê, sơ tán dân, cứu nạn,.... Đối với hồ chứa, phải lập phương án phòng, chống lũ, lụt vùng hạ du cho từng công trình, trình thẩm định, phê duyệt theo quy định để tổ chức thực hiện.

- Kiểm tra công trình thủy lợi, đê điều và thường xuyên kiểm tra, xác định những khu vực nguy hiểm trên địa bàn, xây dựng phương án, chủ động sơ tán nhân dân ra khỏi vùng nguy hiểm (ven sông, địa bàn trũng, thấp, nơi có nguy cơ sạt lở đất, ngư dân trên biển...) từ trước khi thiên tai xảy ra; lập kế hoạch đảm bảo an toàn cho người, nhà ở và công trình; bổ sung vật tư, phương tiện, chuẩn bị sẵn sàng lực lượng theo phương châm “4 tại chỗ”, chuẩn bị đủ số lượng, chủng loại vật tư dự trữ hộ đê cho từng tuyến cụ thể (ngoài số vật tư dự trữ của Nhà nước hiện có trên địa bàn), cần có kế hoạch huy động vật tư trong nhân dân và các doanh nghiệp, cơ quan đóng trên địa bàn (nhưng phải xác định cụ thể danh sách, số lượng vật tư trang thiết bị và những người được huy động); tiến hành nạo vét kênh mương, chặt tỉa cành cây tại các tuyến đường và các trường học ... trước mùa mưa bão. Huy động mọi nguồn lực để đầu tư các dự án, công trình trọng điểm về PCTT, bảo vệ dân cư ổn định sản xuất.

- Các hồ chứa có nguy cơ mất an toàn phải xây dựng phương án tích nước hợp lý, không tích nước đối với các hồ chứa không bảo đảm an toàn.

- Tăng cường kiểm tra, rà soát tình hình vi phạm pháp luật về đê điều trên địa bàn; giải tỏa các bãi tập kết cát trong hành lang thoát lũ; phát hiện, xử lý kịp thời, đúng quy định pháp luật các trường hợp vi phạm Luật Đê điều, Luật Phòng chống thiên tai, Pháp lệnh Khai thác và Bảo vệ công trình thủy lợi ngay từ khi mới phát sinh trên địa bàn.

- Các địa phương ven biển kiểm tra, rà soát công tác đăng ký, đăng kiểm tàu cá theo phân cấp; phối hợp với lực lượng Biên phòng tuyến biển kiểm tra điều kiện kỹ thuật, trang thiết bị đảm bảo an toàn trên các tàu thuyền trước khi ra biển (nhất là thiết bị thông tin liên lạc, phương tiện cứu sinh), không để tàu thuyền không đảm bảo an toàn ra khơi; chủ động nắm chắc số lượng tàu thuyền và ngư dân của địa phương đang hoạt động trên biển khi có bão, áp thấp nhiệt đới để hướng dẫn di chuyển tránh, trú bão an toàn; lập phương án đảm bảo an toàn cho người và phương tiện khi tham gia đánh bắt hải sản.

- Các địa phương miền núi tổ chức kiểm tra, rà soát, thống kê cụ thể số hộ, số khẩu sống trong khu vực có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất; triển khai các biện pháp cảnh báo nguy cơ xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lở đất tới các thôn, bản; tổ chức sơ tán dân và triển khai tìm kiếm cứu nạn khi xảy ra các tình huống khẩn cấp.

- Chủ động sử dụng ngân sách địa phương và các nguồn kinh phí khác theo quy định để phòng, chống và khắc phục hậu quả bão, lũ, sớm ổn định sản xuất và đời sống của nhân dân.

- Tổ chức diễn tập phương án hộ đê, kiểm tra việc chuẩn bị vật tư, lực lượng, phương tiện, kỹ thuật, chỉ huy và thông tin hai chiều để bổ khuyết kịp thời những thiếu sót, tồn tại; tập huấn nghiệp vụ cho các lực lượng tham gia hộ đê, đặc biệt là lực lượng vũ trang đóng trên địa bàn.

- Tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống thiên tai, kỹ năng, kiến thức, kinh nghiệm phòng, chống giảm nhẹ thiên tai, tìm kiếm cứu nạn; vận động nhân dân chủ động chuẩn bị, sẵn sàng phòng, chống thiên tai tại gia đình mình và tích cực tham gia công tác phòng, chống giảm nhẹ thiên tai ở địa phương.

- Tổ chức trực ban phòng, chống thiên tai nghiêm túc từ huyện xuống cơ sở, giữ liên lạc thường xuyên và thực hiện việc báo cáo với thường trực PCTT và TKCN tỉnh theo quy định.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Cơ quan Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai):

- Chủ động tham mưu UBND tỉnh và Ban Chỉ huy chỉ đạo kịp thời, ứng phó hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các Sở, ngành, địa phương, đơn vị trên địa bàn thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn năm 2020 theo đúng chỉ đạo của Trung ương và của Tỉnh.

- Đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn các đơn vị, địa phương trong việc xây dựng Kế hoạch phòng chống thiên tai. Kiểm tra đánh giá hiện trạng các công trình thủy lợi, đê điều trước mùa mưa bão để đề xuất khắc phục ngay tình trạng hư hỏng công trình kịp thời phục vụ công tác phòng chống thiên tai năm 2020.

- Kiểm tra, rà soát các điểm tránh trú bão, chủ động nắm chắc số lượng tàu thuyền và ngư dân của địa phương hoạt động trên biển khi có bão, áp thấp nhiệt đới để di chuyển về nơi tránh, trú an toàn.

- Thành lập đoàn kiểm tra ngay chất lượng các vật tư phục vụ công tác phòng, chống thiên tai đang ở trong các kho để kịp thời thay thế ngay các vật tư, phương tiện không đảm bảo chất lượng theo quy định;.

- Đôn đốc, chỉ đạo các địa phương, các chủ đầu tư, nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình tu bổ, nâng cấp đê biển, đê sông, công trình sửa chữa, nâng cấp hồ đập, hệ thống tiêu thoát lũ để đưa công trình vào chống lũ, tiêu úng, bảo đảm an toàn trong mùa mưa bão, trong đó đặc biệt quan tâm đến việc xử lý các sự cố đã xảy ra trong mùa lũ trước; tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về đê điều và công trình thủy lợi.

- Chỉ đạo các đơn vị quản lý hồ chứa tổ chức kiểm tra đánh giá mức độ an toàn của từng hồ trước mùa mưa bão; chỉ đạo sửa chữa, xử lý sự cố để đảm bảo an toàn cho hồ chứa; xây dựng, phê duyệt phương án phòng, chống lụt, bão, đảm bảo an toàn hồ và hạ du; tổ chức luyện tập vận hành xả lũ (đối với những hồ có ảnh hưởng lớn đến dân cư khi xả lũ) để kiểm tra công tác phối hợp, thông báo, cảnh báo, sơ tán dân; thực hiện vận hành các hồ chứa theo quy trình đã được cấp thẩm quyền phê duyệt và cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin liên quan đến vận hành hồ chứa theo quy định.

- Phối hợp với UBND các địa phương ven biển, Bộ Chỉ huy bộ đội Biên phòng tỉnh quản lý chặt chẽ người, phương tiện nghề cá hoạt động trên biển; phương án đảm bảo an toàn cho hệ thống đê bao nuôi trồng thủy sản trước và trong mùa mưa bão; hướng dẫn nhân dân thu hoạch thủy sản để hạn chế thiệt hại khi có bão, lũ xảy ra; phổ biến kỹ thuật neo đậu tàu thuyền trong các khu tránh, trú bão.

- Chủ trì phối hợp với các ngành liên quan và UBND các địa phương kiểm tra thường xuyên, phát hiện kịp thời, kiên quyết ngăn chặn và xử lý có hiệu quả các trường hợp vi phạm pháp luật đối với công tác phòng, chống thiên tai và công trình thủy lợi từ khi mới phát sinh.

3- Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh (cơ quan Thường trực TKCN Tỉnh):

- Chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan, UBND các địa phương tổ chức hiệp đồng, huy động, bố trí lực lượng, phương tiện sẵn sàng ứng cứu, xử lý kịp thời các tình huống khẩn cấp và khắc phục hậu quả thiên tai.

- Bổ sung, hoàn thiện các kịch bản, phương án tìm kiếm cứu nạn đảm bảo sát tình hình. Đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn các đơn vị, địa phương trong việc huấn luyện, diễn tập các tình huống tìm kiếm cứu nạn.

4- Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh: Phối hợp với Sở Nông nghiệp và PTNT, Đài thông tin Duyên Hải, Cảng vụ Hàng hải và chính quyền địa phương nắm chắc số lượng, vị trí tàu thuyền trên biển, hướng dẫn di chuyển khi có bão, áp thấp nhiệt đới và phục vụ tìm kiếm cứu nạn khỉ xảy ra sự cố;

5- Công an tỉnh: Chỉ đạo xây dựng phương án đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông khi có thiên tai, lụt bão xảy ra; triển khai lực lượng bảo vệ các công trình trọng điểm, xung yếu khi xảy ra thiên tai. Huy động lực lượng, phương tiện, trang thiết bị hiệp đồng với Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh, UBND các địa phương tham gia ứng phó sự cố, thiên tai và khắc phục hậu quả thiên tai.

6- Sở Giao thông vận tải:

- Phối hợp với các đơn vị có liên quan chỉ đạo hoàn thành các công trình xây dựng cơ bản thuộc ngành quản lý; có phương án đảm bảo giao thông đối với các công trình đang thi công dở dang.

- Chuẩn bị sẵn sàng phương tiện, lực lượng cần thiết để tham gia ứng cứu và kịp thời xử lý khi các công trình cầu, đường, công trình giao thông bị hư hỏng, đảm bảo giao thông thông suốt, nhất là các tuyến giao thông quan trọng; chuẩn bị phương tiện sẵn sàng phục vụ sơ tán dân, tham gia khắc phục các sự cố về đê điều, hồ đập khi có lệnh.

- Phối hợp với chính quyền địa phương các cấp tổ chức lực lượng kiểm tra, kiểm soát điều kiện an toàn các bến đò, các phương tiện hoạt động trên các sông, các hồ chứa nước trước, trong và sau mùa mưa lũ.

7- Sở Xây dựng:

- Chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường kiểm tra, tham mưu cho cấp có thẩm quyền xử lý vi phạm về quản lý chất lượng công trình xây dựng đối với các hoạt động đầu tư sửa chữa, nâng cấp công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh.

- Chủ trì phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố, rà soát hệ thống tiêu thoát nước đô thị, các khu dân cư có nguy cơ bị ảnh hưởng của thiên tai; tổ chức đánh giá phân loại nhà an toàn theo các cấp bão; đề xuất các giải pháp gia cố, tăng cường khả năng chịu lực đối với các nhà ở chưa đảm bảo an toàn theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng.

8- Sở Tài nguyên và Môi trường:

- Phối hợp các Sở, ngành, đơn vị liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất, kỹ thuật sẵn sàng triển khai công tác vệ sinh môi trường bảo đảm điều kiện sinh hoạt cho nhân dân khi có thiên tai.

- Chỉ đạo các Sở, ban, ngành và địa phương thực hiện cập nhật Kịch bản biến đổi khí hậu và kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh; thực hiện Kế hoạch phát triển mạng lưới trạm khí tượng thủy văn chuyên dùng tỉnh Quảng Ninh giai đoạn đến năm 2030. Chủ động điều tra, khảo sát, thu thập thông tin, công bố dữ liệu khí tượng thủy văn cho các cơ quan và địa phương trong tỉnh.

9- Sở Thông tin và Truyền thông: Chỉ đạo các doanh nghiệp bưu chính, viễn thông trên địa bàn tỉnh đảm bảo thông tin thông suốt trong mọi tình huống; chú trọng củng cố mạng thông tin đến các khu vực trọng điểm, các xã vùng sâu, vùng xa, biên giới hải đảo và đồng bào dân tộc ít người. Chỉ đạo các cơ quan thông tin, báo chí trên địa bàn tỉnh tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền phục vụ công tác PCTT và TKCN.

10- Sở Công Thương: Có phương án đảm bảo cung ứng đầy đủ các mặt hàng thiết yếu phục vụ đời sống nhân dân khi thiên tai, bão, lũ xảy ra; phương án dự trữ lương thực, nhu yếu phẩm tại vùng thường xuyên bị chia cắt khi có mưa, lũ xảy ra, đặc biệt là các huyện miền núi và hải đảo.

11- Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng Công ty Đông Bắc:

- Chỉ đạo các đơn vị thành viên rà soát, hoàn thiện phương án và thực hiện ngay các giải pháp đảm bảo an toàn tại các khai trường, khu vực khai thác hầm lò, khu bãi đổ thải, các khu vực có nguy cơ sạt lở đất, sụt lún trước mùa mưa bão; chủ động bố trí phương tiện, trang thiết bị và lực lượng để hỗ trợ địa phương tham gia ứng cứu sự cố khi có yêu cầu.

- Phối hợp với UBND các địa phương kiểm tra và có phương án nạo vét hệ thống thoát nước, hồ lắng cho các bãi thải và nạo vét sông suối, khơi thông dòng chảy không để ngập úng, sạt lở đất, đá xuống các khu dân cư đảm bảo an toàn cho nhân dân.

12. Đài khí tượng Thủy văn Quảng Ninh: Theo dõi chặt chẽ diễn biến của thời tiết, dự báo, cảnh báo kịp thời, chính xác, đầy đủ về tình hình mưa, bão, lũ cho Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh và các cơ quan thông tin, báo chí để người dân chủ động phòng tránh.

13- Trung tâm Truyền thông tỉnh: Phối hợp với các cơ quan chuyên môn của tỉnh thực hiện đưa tin chính xác, kịp thời về tình hình diễn biến của thiên tai, lụt, bão và chỉ đạo của Trung ương và của Tỉnh đến các ngành, địa phương; tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhân dân về công tác phòng, chống thiên tai nhằm đảm bảo an toàn, giảm nhẹ thiệt hại về người, tài sản của nhân dân.

14- Các Sở, ngành khác thành viên Ban Chỉ huy căn cứ nhiệm vụ đã được UBND tỉnh giao tại Quyết định số 3104/QĐ-UBND ngày 30/7/2019 chủ động xây dựng phương án bố trí lực lượng, phương tiện, vật tư cần thiết để chủ động tham gia ứng phó, tìm kiếm cứu nạn và khắc phục hậu quả thiên tai; kiểm tra, đôn đốc và hỗ trợ các địa phương, đơn vị được giao phụ trách triển khai thực hiện các chỉ đạo của Tỉnh về công tác phòng chống thiên tai.

15- Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh, Hội Chữ thập đỏ tỉnh, Hội Nông dân tỉnh, Hội Cựu Chiến binh tỉnh, Hội liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh: Theo chức năng, nhiệm vụ của mình chủ động phối hợp với chính quyền các địa phương và các cơ quan có liên quan tổ chức tuyên truyền nhằm nâng cao tinh thần cảnh giác của thành viên, hội viên và người dân với những diễn biến bất thường của thời tiết để kịp thời ứng phó và sớm khắc phục khó khăn, ổn định đời sống nhân dân sau bão, lũ.

Yêu cầu thủ trưởng các Sở, ban, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị liên quan thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này. Giao Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Tỉnh theo dõi, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị và định kỳ báo cáo UBND tỉnh theo quy định./.